طب سنتی ایرانی باید ملی شود

طب سنتی برای رسیدن به جایگاه اصلی خود راه طولانی دارد ولی اصلی‌ترین خواسته محققان و متخصصان این حوزه ملی‌شدن آن است.

ایران برای‌صدها سال، جزو صادرکنندگان محتوای علمی و داروهای گیاهی و حیوانی به سایر کشور‌ها بود اما مدتی است که به مصرف‌کننده صرف محتوای علمی در حوزه‌پزشکی تبدیل شده است. دکتر مهدی فهیمی پژوهشگر طب سنتی در گفت‌و‌گو با همشهری بیان کرد: با نگاهی به موزه پزشکی متوجه می‌شوید که برخی از ابزار‌های جراحی که امروز در غرب به‌کار برده می‌شود در طب ایرانی استفاده می‌شده است.

از دانشگاه جندی شاپور ۱۲۰۰سال پیش اثری در کشور نمی‌بینید درحالی‌که باید حداقل یک بیمارستان براساس طب ایرانی تاسیس می‌شد. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس ۷۰درصد مردم ایران درخواست درمان با طب سنتی را دارند اما هیچ مرکزی در دسترسشان نیست. بسیاری از مردم نه‌تنها از خدمات اورژانس بیمارستان‌ها رضایت ندارند بلکه از نحوه درمان بیماری‌‌های مزمن نیز راضی نیستند. نبود این مراکز درمانی براساس طب ایرانی سطح سلامت مردم را پایین می‌آورد.

وی اقدامات انجام‌شده برای تقویت طب سنتی را ناکافی دانست و گفت: برای طب سنتی حداقل ۱۰دانشگاه و بیش از ۳۰دانشکده تخصصی نیاز است. اینکه کسی که فکر کند با راه‌اندازی یک معاونت در وزارت بهداشت مشکل طب سنتی رفع می‌شود اشتباه است. دولت قبلی این معاونت را راه‌اندازی کرد و دولت فعلی مصوبات آن را متوقف کرد اما کم‌کم با توجه به دستور‌العمل مقامات رهبری این معاونت در حال تغییر به حالت عادی است. اگر با این سرعت بخواهیم حرکت کنیم حداقل ۱۰سال برای رسیدن به نقطه صفر دنیای امروز مثل آنچه در چین و هند وجود دارد وقت نیاز داریم.

دکتر فهیمی تأکید کرد که برای رسیدن به نقطه ایده‌آل در طب سنتی باید چند اقدام اساسی کرد و افزود: اول اینکه طب سنتی ایران باید به طب ملی تبدیل شود. در هر شهر و استان یکی از بیمارستان‌های طب کلاسیک موظف به ارائه خدمات طب ایرانی بشود. از تمام اجزا و بدنه بومی کشور برای این مسئله استفاده شود. مثلا برای کشت گیاهان دارویی بخش کشاورزی کشور آماده تغییر کاربری باشد و به نیروهای انسانی موجود در این بخش آموزش داده شود. دکتر فهیمی ایجاد اتاق فکر برای تبیین استراتژی‌های کلان در طب سنتی را ضروری دانست و گفت: بزرگ‌ترین مشکل برای طب سنتی ایران نداشتن متولی است.

سازمان‌های متفاوتی برای طب سنتی بودجه دریافت می‌کنند، از دانشکده طب سنتی تا ستاد طب سنتی، معاونت طب سنتی، داروسازی طب سنتی و… اما میزان پاسخگویی به محققان و درمانگران طب سنتی بسیار پایین است. از هر سازمانی که بپرسید به گردن سازمان دیگر می‌اندازد.

بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه کردن طب سنتی ایران یکی از بند‌های سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری است. دکتر فهیمی با اشاره به سیاست‌های ابلاغی اخیر و تأکید مضاعف بر استفاده از طب سنتی گفت: سازمان‌های زیادی خود را بانی طب سنتی می‌دانند درحالی‌که این ابلاغیه به‌معنای ملی بودن طب سنتی است و تا زمانی که چنین تلقی ایجاد نشود طب سنتی پیشرفت نخواهد کرد. انحصاری‌کردن طب سنتی به یک دانشکده یا بخش در دولت جلوی پیشرفت آن را می‌گیرد. برای ملی‌شدن طب سنتی باید از همه متخصصان این حوزه از دانسته‌های کسی که رگ می‌گیرد، شکسته‌بند است، از گیاهان دارویی بذر می‌گیرد یا آن را فرآوری می‌کند، عطاران، شرکت‌ها و مراکز تحقیقاتی خصوصی و… استفاده شود.

وی با اشاره به بازگشت پرونده طب ایرانی از یونسکو و ثبت نشدن آن گفت: بخشی‌نگری مانع از پیشبرد اهداف کلان ملی است. طب سنتی باید هم‌طراز صنعت نفت ملی شده و مورد بهره‌برداری قرار بگیرد و جایگاه خود را به‌دست آورد. اگر چنین شود من قول می‌دهم که علاوه بر اینکه فردی بیکار درکشور وجود نداشته باشد، موج روزافزون سرطان هم فروکش کند و کیفیت زندگی مردم بهبود پیدا کند.

دکتر جعفر میرفخرایی دبیر انجمن تولید‌کنندگان داروهای گیاهی و گیاهان دارویی در گفت‌وگو با همشهری لازمه گسترش طب سنتی در کشور را فرهنگ‌سازی عنوان کرد و گفت: زمانی بود که پزشکان ویزیتور‌های داروهای گیاهی را از مطب خود بیرون می‌کردند. اما اکنون توانسته‌ایم سهم ۳دهم درصدی از کل بودجه دارو را به ۱۰درصد افزایش دهیم و به رقم ۲۰۰میلیارد تومان برسانیم. با فرهنگ‌سازی که تاکنون انجام شده است، دانشکده طب سنتی توانسته ۳۰۰نفر پزشک را در مقطع PHD تربیت کند. ما به‌دنبال راه‌اندازی واحد درسی آشنایی با گیاهان دارویی در دانشکده علوم پزشکی هستیم.

منبع :همشهری :  زهرا رفیعی: