ساختار حمامهای سنتی
ساختار حمامهای سنتی شامل؛
ورودی های زنانه و مردانه (جداگانه)
هشتی
دالان
رختکن یا سربینه (حوض وسط و سنگاب آبخوری
کفشکنها
صفه های رختکن
حوضهای پاشویی
محل لباسها
سکوی استاد حمامی
دالان به گرمخانه )
حوض لنگ شویی
توالتها
گرمخانه
تمیزخانه
صحن و صفه های گرمخانه
خزینه
شاه نشین ها
چالحوض داخل حمام
نورگیرها و جامگاه ها)
تون
منبع آب سرد
پاتیل
چاه آب
زنبوری ها یا گربه روها و دود کشها
گنداب
خانه حمامی روی بام
جای خشک کردن لنگها روی بام
سکوی بوق حمام
شیب گاو رو و چاه آب
گرمابه
-حمام ،جایی که در آن استحمام کنند
-گرماوه
_گرمابه جایی است که مردم در آن استحمام کنند
و کارگران حمامی نیز به مراجعین خدمت می رسانند.
-گرمابه های عمومی صورتهای مختلف دارند؛
۱_ گرمابه های شهری که صرفاً جنبه حمام داشته
و مردم برای استحمام و غسل کردن به آنجا مراجعه میکنند.
در گرمابه ها فضای سربینه تقریباً به صورت طبقاتی صفه های آن تخصیص داده شده
می شده و صفه های رختکن در دور فضای مرکزی سربینه قرار داشتند.
در داخل گرمخانه حمام هم فضای شاه نشین از بقیه قسمتهای
گرمخانه جدا بوده و به صورت مستقل عمل می کرده است.
۲_ گرمابه هایی که غیر از جنبه بهداشتی استحمام از آن
به عنوان تفریح و ورزش نیز استفاده می شده است.
(گرمابه های چالحوض دار) مثل حمام های علیقلی آقا اصفهان و گنجعلیخان کرمان
۳_حمام هایی که قشر بی طبقه روستایی از آن استفاده می کردند.
در این حمام ها نه در سربینه رختکن مخصوص وجود داشت
و نه در گرمخانه شاه نشین البته باید در نظر داشت که خان حمام جداگانه در منزلش داشته
که نمونه های آن موجود است و به نام حمام سرخانه می گفتند.
مثل حمام قلعه فریدون خان بختیار در سورک چهارمحال بختیاری
-معماری گرمابه معمولاً به صورت مجموعه می باشد .شامل ؛
حمام بزرگ(سربینه ،گرمخانه ،چالحوض ،خزینه)،حمام کوچک (سربینه ،گرمخانه ،خزینه) ،تون ،چاه و منبع آب
-ساختار حمامهای سنتی شامل؛ ورودی های زنانه و مردانه (جداگانه) ،
هشتی ،دالان ،رختکن یا سربینه (حوض وسط و سنگاب آبخوری ، کفشکنها ،
صفه های رختکن ،حوضهای پاشویی ،محل لباسها ،سکوی استاد حمامی،
دالان به گرمخانه ) ،حوض لنگ شویی، توالتها ،گرمخانه ،( تمیزخانه ،
صحن و صفه های گرمخانه ، خزینه ،شاه نشین ها، چالحوض داخل حمام ،
نورگیرها و جامگاه ها)، تون ، منبع آب سرد، پاتیل ، چاه آب ، زنبوری ها یا گربه روها و دود کشها،
گنداب ،خانه حمامی روی بام ،جای خشک کردن لنگها روی بام ،سکوی بوق حمام ،شیب گاو رو و چاه آب.
ساختار حمام ها در قدیم به شکلی بود که تمام موارد استحمام صحیح رعایت میشد.
متأسفانه امروزه با دوشهای سرپایی ، کار نظافت را انجام میدهیم
و اصلا متوجه نیستیم با این دوش گرفتن های اشتباه ،
چه به روز سیستم وجودی خود می آوریم. استحمام آدابی دارد که باید رعایت شود.
اول صبح با آب گرمتر و آخر شب دوش نیمه گرم بگیرید. صبح زود ابتدا کمی آب و عسل میل کنید
و سپس دوش بگیرید. آب گرم نسوج بدن را نرم و شخص را خسته میکند
و بهتر است در روز چندبار حمام نکنید. با معده پر از غذا ، استحمام نکنید.
اگر دچار لرز و اختلالات تنفسی هستید ، کوتاه مدت تر استحمام کنید.
هنگام شستن سر ، نشسته این کار را انجام دهید .
یکی از علل ریزش مو ایستاده شستن موها است.
استفاده از گل سرشوی میتواند بهترین نرم کننده موی سر باشد.
ابتدا موها را شسته و سپس به شستن صورت وبدن بپردازید.
زمان دوش گرفتن را طوری تنظیم کنید
که تا یکساعت از منزل خارج نشوید . مخصوصا این نکته در زمستان حائز اهمیت است.
چنانچه دوش آب سرد میگیرید ، باید خیلی کوتاه باشد و از پنج دقیقه تجاوز نکند .
دوش آب سرد گرمای بدن را از عمق به سطح بدن می آورد. استفاده از کیسه حمام ،
برای پاکسازی پوست بسیار اهمیت دارد. حداقل در هفته یکبار این کار را انجام دهید.
حتما در حمام از سنگ پا استفاده کنید . این کار باعث دفع بلغم غلیظ جمع شده درکف پا خواهد شد
و به نوعی ماساژ کف پا محسوب میشود . تمام اندامهای داخلی بدن ،
مراکز رفلکسی در کف پا دارند و سنگ پا کشیدن به کف پا میتواندکاملا آنها را تحریک کند.
به دوشهای 5 دقیقه ای که این روزها میگیرید ، استحمام نمی گویند.
باید آنقدر در محیط رطوبت و گرمای حمام قرار بگیرید که پوست بدن ، رطوبت مورد نیاز خود را جذب کند.
قبل از خروج از حمام ، به مدت یک دقیقه پاها را داخل آب سرد قرار دهید .
این کار باعث انقباض عروق و عضلات شده و خون را با سرعت به سمت قلب هدایت میکند
و از واریس جلوگیری میکند. بعد از حمام آب گرم ، صورت خود را با آب سرد بشویید
تا پوست صورت شاداب و سالم تر شود .
این کار باعث کاهش جوش صورت و التهابات پوستی میشود.
( آقایان بعد از اصلاح ، برای جلوگیری از جوش میتوانند شستشوی صورت را با آب سرد داشته باشند)
بعد از استحمام کمی استراحت کنید و سریعا مشغول کار نشوید.
دوستدار سلامتی شما