فهرست ۲۰ساله تعیین حریم

جالب است بدانید براساس جدول ثبت حریم آثار تاریخی کشور

از سال ۷۶ تا پایان سال ۹۶یعنی  ۲دهه گذشته که به‌دست همشهری رسیده است،

در ۲ سال ۷۷و ۷۸با توجه به اینکه آن‌زمان تعداد آثار ثبت ملی شده ایران

بسیار کمتر از آن‌چیزی که اکنون وجود دارد بود، ۲۰۵اثر تاریخی ایران دارای حریم شدند

و سال‌های طلایی تعیین حریم آثار تاریخی در سازمان میراث‌فرهنگی بود.

سال ۹۱نیز ۲۱۳اثر تاریخی ثبت ملی شده ایران تعیین حریم شدند و از این سال

به بعد تا به امروز شیب نمودار تعیین حریم آثار تاریخی ثبت ملی شده کشور به سرعت سقوط کرد.

در سال ۹۱تعداد ۶۴اثر، سال ۹۲نیز ۵۷اثر، سال ۹۳هم ۳۱اثر، سال ۹۴به تعداد ۸۰اثر،

سال ۹۵نیز تنها ۳۸اثر و سال ۹۶ناگهان ۲۰۸اثر تعیین حریم شدند.
اما بررسی روند تعیین حریم آثار ثبت ملی شده کشور در سال ۹۶بیانگر آن است

که دفتر ثبت آثار تاریخی کشور به مدیریت فرهاد نظری تنها در یک پرونده ۱۰۸اثر را  در خراسان رضوی

و شهر مشهد تعیین حریم کرده است، اما نکته جالب در این آمار آن است.

که دفتر ثبت آثار تاریخی در زحمت زیادی که برای بالا بردن شیب نمودار

در حال سقوط تعیین حریم آثار تاریخی کشیده بود اطراف حرم و بارگاه مقدس امام‌رضا(ع) را خط کشید

و تمامی آثار واقع در این محدوده را دارای حریم عنوان کرد

و در گزارش‌های خود نیز موضوع تعیین حریم ۱۰۸اثر تاریخی را خبرسازی کرد.

اما نگاهی به فهرست آثار تاریخی ثبت ملی شده در حریم بارگاه امام‌رضا(ع) بیانگر آن است

که هیچ نشانی از ۳۳ اثر تاریخی ثبت ملی شده اعلامی از سوی

دفتر ثبت آثار تاریخی کشور وجود نداشت و تمام این ۳۳اثر به‌طور کامل تخریب شده بودند.

بدین‌ترتیب با در نظر گرفتن این موضوع که تنها ۶۵ اثر در حریم بارگاه امام رضا(ع) دارای حریم شده‌اند

نه ۱۰۸اثر، بررسی جدول تعیین حریم آثار تاریخی ثبت ملی شده کشور نشان می‌دهد

که از سال ۹۱تا پایان سال ۹۶ تعداد ۱۲استان کشور در تعیین حریم آثار تاریخی نیز عملکرد صفر داشتند.

براساس بررسی‌ها، کم‌کاری مطلق دفتر ثبت آثار تاریخی کشور در تعیین حریم آثار ثبت ملی شده ایران

در استان‌های مختلف منجر به سقوط آزاد نمودار تعیین حریم آثار تاریخی در کشور شده است.
اهمال در تعیین حریم میراث ملی
پیگیری‌های همشهری از سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری مشخص کرد

که طی این سال‌ها برخی استان‌های کشور ده‌ها پرونده تعیین حریم به دفتر ثبت آثار تاریخی ارسال کرده‌اند

که تاکنون در این دفتر بررسی نشده است. از سال ۹۱تاکنون

سالانه ۱۵تا ۲۰پرونده از برخی استان‌ها به این دفتر ارسال شده است

که درخواست تعیین حریم آثار تاریخی را ارائه کرده بودند، اما دفتر ثبت آثار تاریخی

به هیچ یک از این درخواست‌ها توجه نکرده است.

استان کرمان ۸۳پرونده تعیین حریم به دفتر ثبت آثار ارسال کرده است که هنوز بررسی نشده‌اند.

استان قزوین نیز ۸ ‌ماه است پرونده تعیین حریم ۱۵اثر تاریخی را به آن دفتر ارسال کرده است که آنها نیز بررسی نشده‌اند.
براساس آمار سازمان میراث‌فرهنگی، در ۲۰سال اخیر ۲۳۶۱اثر ثبت ملی شده کشور دارای حریم شده‌اند

که تنها ۳۳۵اثر ثبت ملی شده ایران در ۶سال گذشته تعیین حریم شده‌اند.

تعیین حریم آثار تاریخی ثبت ملی شده کشور از ۴۸سال پیش آغاز شد و روند کند

کنونی تعیین حریم آثار تاریخی در کشور در حالی ادامه یافته

که ایران اکنون دارای ۳۱هزار و ۹۸۰اثر ثبت ملی شده است و ۲۹هزار و ۶۱۰اثر ثبت ملی شده

کشور هنوز دارای حریم نیستند و با خطر تخریب و نابودی مواجه شده‌اند.
سستی دفتر ثبت در تعیین حریم به تخریب آثار ملی کشور منجر شده است
کارشناسان میراث‌فرهنگی فعالیت دفتر ثبت آثار تاریخی در ۶سال گذشته را چنان ضعیف توصیف کرده‌اند

که بیشتر به تخریب آثار تاریخی منجر شده است نه حفاظت از آثار ثبت ملی شده کشور.

ایران در سال ۷۷حدود ۱۴۰۰اثر ثبت ملی شده داشت که این آمار اکنون به بیش از ۳۲هزار اثر رسیده است.

یعنی تعداد آثار ثبت ملی شده ایران ۱۹برابر شده است؛  درحالی‌که روند

کند تعیین حریم کنونی نسبت به سال ۷۷باید ۱۹برابر بیشتر بود. کم‌کاری ،

اهمال و سستی دفتر ثبت آثار تاریخی و طبیعی کشور در تعیین حریم آثار ثبت ملی شده

به انداز‌ه‌ای است که کارشناسان میراث‌فرهنگی اکنون به همشهری خبر داده‌اند

که اگر حتی سالانه موفق به تعیین حریم یکهزار اثر هم شویم ۲۹سال زمان می‌برد

تا آثار ثبت ملی شده کنونی تعیین حریم شوند و با روند کنونی تعیین حریم ۵۰سال

دیگر هیچ نشانی از آثار تاریخی ثبت ملی شده بدون حریم نمی‌ماند.

شکست مرگ با ذخیره مغز

دوستدار سلامتی شما

دکتر مهدی فهیمی