هشدار درباره خطر برداشت آبهای ژرف
سرانه آب شرب در ایران ۲۲۰لیتر نفر در روز است که با در پیش گرفتن استراتژی صرفهجویی تا ۵۰درصد قابل کاهش است
مکنون میزان برداشت آب از منابع آبهای تجدیدپذیر را نیازمند الگو دانست و گفت: مهم است که بدانیم به چه میزان مجاز به استفاده از این آبها بهمنظور مصارف صنعتی، کشاورزی و آب شرب هستیم. عضو هیأت علمی، آبهای تجدیدپذیر را ضامن بقای سیستم طبیعی عنوان کرد و یادآور شد: ۲شاخص فالکن مارک و سازمان ملل الگویی برای میزان برداشت آب از منابع آبهای تجدیدپذیر کشورهاست. شاخص فالکن مارک وضعیت هر کشور را براساس میزان سرانه آب تجدیدپذیر آن تعیین میکند. با توجه به آنکه میزان سرانه آب هماکنون در ایران ۱۱۰۰مترمکعب به ازای هر نفر در سال است، ایران از این لحاظ در آستانه مرز بحران قرار دارد. وی با بیان اینکه میزان برداشت از آبهای تجدیدپذیر طیفی بین ۱۰درصد (وضعیت مطلوب برداشت) تا بیش از ۶۰درصد (وضعیت فاجعه) قرار دارد، وضعیت ایران یعنی برداشت ۸۳درصدی از منابع آبهای تجدیدپذیر فراتر از فاجعه است.
عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر درباره حجم آبهای تجدیدپذیر، گفت: طی ۱۵سال گذشته حجم این آبها از ۱۱۵میلیارد مترمکعب به ۸۸.۷میلیارد مترمکعب تقلیل پیدا کرده است. وی افزود: برنامه کاهش برداشت آبهای تجدیدپذیر از ۸۳درصد به ۶۰درصد براساس حجم پیشین این آبها (۱۱۵میلیارد مترمکعب) محاسبه شده است. به گفته وی، وزارت نیرو در سال ۹۴تصویب کرد استفاده ۸۳درصدی از آبهای تجدیدپذیر را به ۶۰درصد برساند. اکنون که یک سال و نیم از تصویب آن میگذرد، موفق به اجرای آن نشده، در واقع قرار بود برداشت ۱۱میلیارد مترمکعب کاهش یابد که این کار اجرایی نشد.
ضرورت تفکیک آب شرب
مکنون، مصرف فعلی آب شرب و خانگی را به ازای هر نفر در هر روز ۲۲۰لیتر و معادل ۶.۵میلیارد مترمکعب در سال عنوان کرد و افزود: این میزان تا ۵۰درصد قابل کاهش است. این عضو هیأت علمی دانشگاه امیرکبیر ضمن انتقاد از رتبه نخست کشور در صادرات هندوانه به سایر کشورها که موجب خروج آب از کشور میشود، ژاپن را کشوری خودکفا در حوزه آب معرفی کرد وگفت: این کشور تنها از ۲۱درصد آبهای تجدیدپذیر خود استفاده میکند و باقی آن را به طبیعت برمیگرداند.
تفکیک آب شرب باعث صرفهجویی ۷میلیارد مترمکعب آب میشود منصور قطبیسرابی، کارشناس مهندسی آب در وزارت جهادکشاورزی که بیش از ۳دهه فعالیت اجرایی و پژوهشی را در پیشینه کاری خود دارد، درباره چگونگی مقابله با بحران کمآبی در کشور به همشهری گفت: بهدلیل بحرانهای کمی و کیفی منابع آب، بستهبندی آب شرب نیمهرایگان دولتی در کلانشهرهای کشور اجتنابناپذیر است؛ راهکاری که اجرای آن میتواند باعث تحول در مدیریت منابع آب کشور شود. به گفته این کارشناس حوزه آب، در سال ۸۸میزان مصرف آب شرب شهری و روستایی کشور ۷.۵میلیارد مترمکعب بود که ۲.۵میلیارد مترمکعب آن از طریق آبهای سطحی یعنی رودخانهها و سدها و ۵میلیارد مترمکعب آن از طریق آبهای زیرزمینی یعنی چاهها تأمین شده است. قطبی سرابی درباره مزایای بستهبندی آب شرب تأکید کرد: به موجب الگوهای جهانی درصورت بستهبندی آب شرب، سرانه مصرف آب شرب برای هر نفر روزانه ۱۵لیتر برآورد میشود که برای آب آشامیدنی، تهیه غذا، چای و… به مصرف میرسد. با اجرای این راهکار مصرف سرانه آب شرب شهری و روستایی کشور از ۷.۵میلیارد مترمکعب در سال به حداکثر نیم میلیارد مترمکعب در سال کاهش مییابد.