دمنوش چلتوک برنج
دمنوش چلتوک برنج برنج گیاهی یک ساله است که ارتفاع آن تا 1/5 متر هم می‌رسد
و در مناطق گرم و مرطوب می‌روید. ساقه‌ی آن راست و برگ‌های آن بزرگ و نوک تیز است.
هر ساقه چندین سنبله دارد که دانه‌های برنج درون این سنبله‌ها قرار دارند.
دانه‌های برنج در ابتدای امر در پوسته‌ای با نام «چلتوک» یا «سٌلتوک»قرار دارد که پس از درو،
از طریق کوبیدن، از آن جدا می‌شود، این چلتوک در واقع همان سبوس برنج است
که منبع ویتامین‌ها و مواد معدنی است اما از برنج جدا می‌شود.
مقدار ویتامین،B در برنج سفید شده یک ششم ویتامین B2 نصف و ویتامین B3
به مقدار یک سوم برنج قهوهای را (برنج سبوس دار) است و مواد معدنی آن به مقدار بسیار زیادی کاهش می یابد،
چلتوک برنج، سرشار از پروتئین ها و مواد معدنی مانند فسفر،پتاسیم،منیزیم،سیلیس و ویتامین‌های گروه B و E است.
برنج یکی از غذاهای اصلی مردم آسیاست و به مقادیر زیاد در چین،هندوستان،ژاپن،تایلند،فیلیپین و ایران کشت می‌شود.
در ژاپن، مدت‌ها از سبوس برنج برای مصارف آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شد؛
زیرا سبوس برنج رطوبت را در خود حفظ و پوست را روشن می‌کند و اثر صاف‌کنندگی روی پوست دارد.
خواص درمانی:
تأثیر روی دستگاه قلبی-عروقی، دمنوش چلتوک برنج باعث کاهش کلسترول خون می‌شود.
ویتامین E و اسیدهای چرب اشباع شده و نشده موجود در دمنوش چلتوک برنج،
آن را به یکی از مواد غذایی بسیار ارزشمند و مفید برای افزایش توازن هموستاز خون و ضدسرطان تبدیل کرده‌اند.
باعث توازن قند خون می‌شود. نقش ویتامین B1 موجود در
دمنوش چلتوک برای عملکرد صحیح قلب بسیار مفید است و ضربان قلب را تنظیم می‌کند.
تأثیر روی دستگاه تنفسی:
دمنوش چلتوک در تسکین التهابات ناشی از انرژی مفید است.
تأثیر روی دستگاه حرکتی:
کمبود ویتامین B1 باعث گرفتگی ماهیچه‌ی ساق پا،درد و سنگینی در ساق پا، گرمی پا،
خواب رفتن و بی حس شدن انگشتان دست و پا می‌شود؛ لذا دمنوش چلتوک به رفع این عوارض کمک می‌کند.
تأثیر روی دستگاه عصبی:
نقش ویتامین B1 موجود در دمنوش چلتوک برای افراد عصبی،نگران و مضطرب بسیار مفید است.
توانایی مغز را زیاد می‌کند.احساس خستگی را از فرد دور می‌کند. برای رفع سردرد و گیجی مفید است.
برای درمان زودرنجی مفید است.
تأثیر روی دستگاه گوارش:
دمنوش چلتوک ملین و مسهل است. این دمنوش مهم‌ترین راه درمان طبیعی یبوست به شمار می‌رود.
در درمان بواسیر و نیز سرطان کولون موثر است. سوهاضمه را رفع می‌کند و در رفع کم‌اشتهایی موثر است.
تأثیر روی پوست:
از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین مواد موجود در چلتوک برنج، ویتامین E است.
خاصیت آنتی اکسیدانی ویتامین E،خواصی نظیر ضدپیری و ضدچروک را برای این ویتامین ارزشمند توجیه می‌کند.
در ترمیم زخم‌های پوست موثر است.
خواص دیگر:
ویتامین گروه B به خصوص Be در دمنوش چلتوک برنج، باعث تحریک سوخت و ساز سلول‌های زنده
و فعالیت پیاز مود می‌شود. برای رشد کودکان بسیار مفید است. سیستم ایمنی بدن را افزایش می‌دهد.
موارد منع مصرف و عوارض جانبی:
زیاده‌روی در مصرف سبوس ممکن است ایجاد اسهال کند. همچنین منجر به انسداد روده و التهاب روده‌ی شود.
طبیعت:
چلتوک برنج از نظر طب سنتی ایران، گرم و خشک است.
طرز تهیه:سب.
یک قاشق غذاخوری چلتوک آسیاب شده‌ی برنج را به همراه یک لیوان آب جوش در قوری بریزید
و به مدت بیست دقیقه روی شعله‌ی غیرمستقیم قرار دهید؛ سپس آن را صاف کرده،
با عسل یا نبات آن را شیرین و میل کنید.
