این گزارش در شرایطی منتشر شده است که یک هفته قبل دکتر مهدی فهیمی از اساتید و صاحبنظران طب سنتی ایران از مردم خواست در تزریق همگانی واکسن آنفولانزا پرهیز نمایند . چون تزریق فراگیر این واکسن میتواند باعث آسیب سیستم ایمنی مردم در سطح ملی شده که قابل جبران نیست .
اصل گذارش:
تردید در تاثیر واکسیناسیون
در یک نظرسنجی، ۴۱ درصد از پاسخدهندگان فرانسوی نسبت به ایمنی واکسنها اطمینان ندارند
روزنامه جام جم
جمعی از پژوهشگران به سرپرستی هِیدی لارسون، انسانشناس و مدرس دانشکده بهداشت و پزشکی مناطق گرمسیری لندن، میزان اعتقاد مردم به واکسیناسیون را مورد مطالعه قرار دادند. در این پژوهش، از بیش از 65 هزار نفر در کشورهای مختلف پرسش شد. نتایج این نظرسنجی به طرز ناباورانهای نشان داد 41 درصد از پاسخدهندگان در فرانسه نسبت به ایمنی واکسنها ابراز تردید کردهاند. دکتر لارسون میگوید از نتایج نظرسنجی بشدت شگفتزده شده است، زیرا انتظار نداشته جمعیت کثیری از مردم کشور توسعهیافتهای مثل فرانسه، در مورد واکسیناسیون نگرش منفی داشته باشند. جالب توجه این است که نتایج این نظرسنجی نشان داد فقط 0/2 درصد از پاسخدهندگان در بنگلادش نسبت به تأثیر مثبت واکسیناسیون نگرش منفی داشتند.
دکتر لارسون معتقد است برخی گمانهزنیهایی که هنوز به طور علمی ثابت نشدهاند، در نگرش منفی فرانسویها نسبت به سطح ایمنسازی واکسنها بیتأثیر نیستند. از جمله این گمانهزنیها میتوان به ارتباط بین واکسن هپاتیت B و بیماری اِسکلُروز چندگانه (MS) یا واکسن ویروس پاپیلومای انسانی و اضافهوزن دختران اشاره کرد. همچنین این کشور در سال 1388/ 2009 به منظور کنترل آنفلوآنزای خوکی (N1H1) اقدام به خریداری تعداد زیادی واکسنهایی کرد که در یک بازه زمانی خیلی کوتاه ساخته شده بودند. در آن زمان، مردم فرانسه به دلیل حجم زیاد واکسنهای خریداری شده و نیز سرعت بالای ساخت واکسنها گفتند فکر نمیکنند این واکسنها از ایمنی لازم برخوردار باشند.
در نظرسنجی فوق که در فاصله بین سپتامبر تا دسامبر 2015 (شهریور تا آذر 94) انجام گرفت، علاوه بر تأثیرگذاری واکسنها، به طور خاص در مورد اهمیت واکسیناسیون در کودکان و جایگاه واکسن در اعتقادات مذهبی نیز پرسشهایی مطرح شد. مردم روسیه بیش از سایر کشورها (17/1 درصد) نسبت به اهمیت واکسیناسیون در کودکان تردید نشان دادند. 27/3 درصد اهالی بوسنی و هرزگوین اعلام کردند به تأثیرگذاری واکسیناسیون در سرکوب بیماریها اعتقادی ندارند. در این دو مورد، نتایج به دست آمده حدود سه برابر بالاتر از میانگین جهانی است.
در پاسخ به جایگاه واکسن در اعتقادات مذهبی نیز نتایج جالب توجهی به دست آمد. در مغولستان که حدود نیمی از جمعیت پیرو مذهب بودا و مابقی پیرو دیگر مذاهب هستند، 50/5 درصد افراد ادعا کردند واکسیناسیون با اعتقادات مذهبیشان سازگار نیست. این رقم حدود سه برابر از میانگین جهانی بالاتر است. لارسون تأکید میکند محل زندگی افراد بیش از اعتقادات شخصیشان در این زمینه تأثیرگذار است. به بیان دیگر، آنقدری که سیاست کشورها و محل زندگی افراد در پذیرش واکسن نقش دارد، تعصبات مذهبی مؤثر نیست.
در ایالات متحده آمریکا، 8/8 درصد شرکتکنندگان در این نظرسنجی اظهار کردند فکر نمیکنند واکسیناسیون در کودکان چندان حائز اهمیت باشد. همچنین، 13/5 درصد عنوان کردند باور ندارند بدنشان در نتیجه واکسیناسیون ایمنتر شده باشد و 6/9 درصد نسبت به تأثیرگذاری واکسنها ابراز تردید کردند. 10/5 درصد نیز از مغایرت واکسیناسیون با اعتقادات مذهبیشان سخن گفتند.
دکتر لارسون یادآور میشود در حال حاضر، براحتی گذشته برای عموم مردم قابل پذیرش نیست که واکسیناسیون موجب افزایش ایمنی بدن خواهد شد. وی اضافه میکند لازم است مقامات کشورها روی آموزش کارکنان مراکز خدماتدرمانی بیشتر سرمایهگذاری کنند تا این افراد علاوه بر فواید واکسنها از خطرات احتمالی هر واکسن نیز آگاه شوند. از طرفی، این واقعیت را نیز باید بپذیریم که بعید است صددرصد مردم نسبت به واکسیناسیون نگرش مثبت داشته باشند، اما باید سعی کنیم تعداد افراد با نگرش منفی کنترل شود.