اخبار مادطب

با ایران زیبا چه کنیم؟؟

دریاچه ارومیه
با خشک‌شدن کامل دریاچه ارومیه؛ بعد از آب با نابودی خاک چه کنیم

با خشک‌شدن بخش‌های نمکین دریاچه ارومیه، بادهایی که از شرق به غرب می‌وزند، همراه با خود بلورهای نمکین می‌آورد که کارشناسان از این بادها به عنوان قاتلان خاک‌ یاد می‌کنند.

بهنام عبداللهی: «باوجود اینکه فقط 10 درصد از آب دریاچه ارومیه از آذربایجان شرقی تأمین میشود، اما 90 درصد تبعات خشکشدن آن متوجه این استان است و خیلی از این موضوع متضرر میشویم.» این را پورمهدی، معاون استاندار آذربایجان شرقی گفته است.

البته او تنها نیست. رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز در جلسهای تبریز و استان آذربایجان شرقی را بیشتر از دیگرمناطق مرتبط با دریاچه، در معرض خطر خوانده بود: «تبریز بیشترین آسیب را میبیند.»

روزی نیست که در فضای مجازی رسانههای آذربایجان شرقی، شاهد عکسی از وضعیت روبه نابودی دریاچه ارومیه نباشیم. تراز آب دریاچه روزبهروز کاهش مییابد و مردم اغلب در فضای مجازی نارضایتی عمیق خود را از این موضوع اعلام میکنند.

عکسها و متنهایی که میگویند دود آتش بیتوجهی و کمکاری مسئولان درقبال بزرگترین دریاچه ایران بیشتر از همه به چشم اهالی آذربایجان شرقی خواهد رفت.

نشانههایی از خشکی دریاچه ارومیه

«این آلودگی هوا چندان هم به خشکی دریاچه ارومیه نامرتبط نیست»، «طوفان شنی تازه شروعش هست، خدا به دادمان برسد.» مردم هرچند غیرعلمی، هرچند غیرکارشناسانه درباره تبعات خشکی دریاچه ارومیه صحبت میکنند، اما همین که صحبت میکنند یعنی زنگ خطر را شنیدهاند. طی روزهایی که تبریز آلودهترین شهر ایران بود، برخی از اعضای شورای شهر تبریز همچون بهشتی، خشکی دریاچه را عامل 70درصد از آلودگی هوای تبریز دانسته بودند.

دریاچهای که اسمش همخانواده تبریز و آذربایجان شرقی نیست، چگونه میتواند از دردهای خود قایقی بسازد و از راه هوایی این قایق را روانه خانه و کاشانه مردم آذربایجان شرقی کند؟

خشک شدن دریاچهای به مساحت 6هزار کیلومتر مربع، یعنی 25امین دریاچه بزرگ جهان از نظر وسعت، شورهزاری به همان بزرگی را در منطقه بهجای خواهد گذاشت. جایگزینی که عمق دردناکی آن بسیار بیشتر است.

حوضه آبریز دریاچه ارومیه که 30درصد از مساحت کل کشور را در برمیگیرد، با داشتن دشتهایی مانند دشت ارومیه، تبریز، بناب، مهاباد، میاندوآب، نقده، سلماس، پیرانشهر، آذرشهر و اشنویه، یکی از کانونهای ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری در ایران بهشمار میرود.

بادهایی که به سمت مرگ میوزند

حالا با خشکشدن تدریجی دریاچه ارومیه از سال 80، باید انتظار داشت نمکزارهایی که از خشکی آبهای شور برجای ماندهاند، توسط بادهایی که از شرق به غرب میوزند، در اولین ایستگاه خود، بر روی ریههای خاکهای آذربایجان شرقی بنشینند.

میرحسن محسنی قمی، معاون محیط طبیعی اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی میگوید: «امسال شاهد کاهش 25سانتیمتری سطح آب دریاچه ارومیه بودیم و علت این خشکسالی که در منطقه حاکم است، اعلام میشود.»

او تاکید میکند: «با توجه به خشکی دریاچه، اگر کانونهای مهم در معرض ریسک را در نظر بگیریم، بهعلت جهت وزش بادهای غالب منطقه، تبریز در معرض آسیب بیشتری قرار میگیرد.»

قمی نظر کارشناسان مبنی بر تغییر شدید شرایط اقلیمی در منطقه را تایید میکند: «مراتع، زراعت و تنوع زیستی آذربایجان شرقی، موضوعاتی هستند که خشک شدن دریاچه ارومیه بیشترین آسیب را به آنها وارد خواهد کرد و در نتیجه محیط زیست ما آسیبهای جدی به خود خواهد دید.»

نمکها روزی دامن همهمان را خواهد گرفت

محمداسماعیل سعیدی، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی نیز هشدار داده بود: «تبعات سنگین زیستمحیطی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ناشی از خشکی دریاچه ارومیه دامن همه را خواهد گرفت و آن روز دیگر کار از کار گذشته است.»

او معتقد است امروز نیز مردم گوشههایی از تبعات خشکی این دریاچه را میبینند: «در حال حاضر در مناطق خشک و کم آب مردم دچار گرفتاریهایی شدهاند که هشدار جدی به مسؤولان و دستاندرکاران است تا به جای گفتار درمانی و توجیهات، کاری انجام دهند.»

اینها درحالی است که دولت در سالهای اخیر باوجود وعدههای متعدد در خصوص احیای دریاچه ارومیه، کمترین میزان بودجه را برای احیا این دریاچه در نظر گرفته است و همین باعث اعتراض تعدادی از نمایندگان شده است.

داور نامدار، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی نیز به خبرنگار مهر میگوید: «در اینکه امروز دریاچه ارومیه خشک شده است شکی نیست اما مناطق کوچکی از دریاچه هنوز باقی مانده است.»

«بخشهایی از دریاچه که هنوز خشک نشدهاند، متاسفانه دارای بیشترین غلظت نمک هستند و به محض خشکشدن آنها شاهد به وقوع پیوستن طوفانهای نمکی و نابودی مزارع کشاوزی اطراف مخصوصا آذربایجان شرقی خواهیم بود.»نامدار تاکید میکند: «مناطقی از دریاچه که سالهاست شاهد خشکشدنشان هستیم، آبشان آمیخته با شن و ماسه و نمک بود و وقتی خشک میشدند عملا تاثیر بسیار زیادی در شرایط اقلیمی و نیز اراضی زراعی اطراف دیده نمیشد.»

او با لحنی تاسفآمیز اعلام میکند: «بخشهایی از دریاچه که هنوز خشک نشدهاند، متاسفانه دارای بیشترین غلظت نمک هستند و به محض خشکشدن آنها شاهد به وقوع پیوستن طوفانهای نمکی و نابودی مزارع کشاوزی اطراف مخصوصا آذربایجان شرقی خواهیم بود.»

به گفته مدیرکل منابع طبیعی آذربایجان شرقی، در پی خشکشدن دریاچه ارومیه، نهتنها خاک 8استان حاشیه دریاچه به خطر میافتد، بلکه خاک مزارع کشاورزی کل منطقه به درجهای از نمکینبودن میرسد که امکان کشاورزی بهکل از بین میرود.»

نامدار با تاکید بر اینکه شهرستانهایی همچون بستانآباد و حتی بناب در آذربایجان شرقی از این خطر مهلک در امان نخواهند بود، میگوید: « آزمایشاتی که حتی در اراضی کشاورزی شهرستانهای دوردست استان توسط کارشناسان ما صورت گرفته، بلورهای نمکین در ترکیبات خاک دیده شده است.»

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *